بسم الله الرحمن الرحیم

نقش کتاب و روش تدریس در یادگیری زبان خارجی

تاکنون روش‌های روش زیاد و متنوعی برای تدریس زبان انگلیسی ، توسط محققان و اساتید و نظریه پردازان به جهان معرفی شده است.

تمامی این روش تدریس ها که بر اساس ابعاد روان شناختی مختلف معرفی و مورد استفاده قرار گرفته،

هر کدام دارای نقاط قوت و ضعف خود بوده که توسط منتقدین این رشته به اندازه کافی به آن پرداخته شده است.

در این مقاله ما سعی داریم به طور ویژه ابتدا به روش تدریس Direct method که طی سال ها متداول ترین روش تدریس در کشورمان بوده بپردازیم و در نهایت مبانی روش تدریس خود را بیان کنیم.

مدتی پیش در فضای مجازی با یک جوک روبرو شدم! یه جوک کاملاً واقعی! یادگرفتن انگلیسی در ایران تمام نمی شود بلکه از آموزشگاه زبانی به آموزشگاه زبانی دیگر منتقل می شود…

یک داستان آشنا

به احتمال زیاد این اتفاق برای شما هم افتاده است که احساس نیاز به یادگیری انگلیسی کرده اید و به دنبال تبلیغات یکی از موسسات در آن نام ثبت نام کرده اید و سر یکی از همین کلاس ها نشسته‌اید.

سپس اولین جمله ای که با آن روبرو شده اید این جمله معروف بوده: Think in English!(به انگلیسی فکر کنید!) و یا حتی در مورد خردسالان و کودکان و نوجوانان اولین قانون کلاسی این بوده !No Farsi (فارسی صحبت نکنید!) و بعضاً جریمه‌های خرید شیرینی و بستنی و غیره برای شکستن این قانون در نظر گرفت شده است.

سپس اولین جلسه ترم استاد وارد کلاس شده و از اول تا آخر بدون وقفه انگلیسی صحبت کرده و شما در بهترین حالت برای ضایع نشدن سری تکان داده و اوکی ای گفته اید.

اما از آنجا که نمی توانستید به انگلیسی از استاد خود بخواهید دوباره مطلب را توضیح بدهد و یا اینکه بگویید اصلاً مطلب را متوجه نشده‌اید و از طرفی فارسی صحبت کردن مساوی است با جریمه، همان لحظه به خود قول داده اید که بعد کلاس به سراغ فلان دوست یا فامیل تان که دانشجوی زبان است بروید و از او بخواهید تمام مطالب را برای شما به فارسی توضیح بدهد.

بعد هم به خودتان قول داده اید از جلسه آینده بیشتر سر کلاس به استاد توجه کنید تا همه مطالب را خوب یاد بگیرید.

اما جلسه بعد و هفته‌های آینده هم این داستان ادامه پیدا کرده و بالاخره به این نتیجه رسیده‌اند که ای بابا این همه آدم نمی توانند انگلیسی صحبت کنند! حالا به کجای دنیا بر خورده!؟

و خلاصه با کارنامه ای مملو از کلاس زبان های ناتمام و انواع کتاب هایی که هرکدام یادگار یک موسسه زبانی است به دنبال کار، موسیقی، ورزش و یا دیگر علاقه مندی های خود رفته اید.

آموزشگاه زبان خورشیدسان

به احتمال زیاد در مورد کودکان خود نیز شاهد همین مطلب بوده اید.

جلسات و یا حتی ترم های آغازین کلاس زبان کودک شما همه چیز به خوبی پیش می رود و کودک شما با اشتیاق کامل از کلاس زبان و تیچر مهربان خود صحبت می کند اما به مرور اضطراب و عدم تمایل به ادامه کلاس را در رفتارها و گفتارهای کودک خود مشاهده می کنید.

این داستان بسیاری از افرادیست که بارها برای یادگیری زبان انگلیسی اقدام کرده‌اند،اما هر بار ناامید تر از گذشته به تمام هزینه‌هایی که کرده اندن پشت پا زده و خودشان را از رسالت سنگین یادگیری زبان نجات داده اند.

اما آیا می‌توانیم بگوییم تمامی این افراد بی استعداد، بی هدف و یا راحت‌ طلب هستند؟

آیا لازم نیست محتوای آموزشی از جمله کتاب ها و همچنین روش های آموزشی نیز بررسی شوند؟

قطعاً کتاب  و روش آموزشی می‌تواند در کیفیت یادگیری زبان نقش عمده‌ای ایفا کند.

Direct method

یکی از عمده ترین و متداول ترین روشهای آموزش زبان که سال‌هاست در اکثر قریب به اتفاق موسسات آموزشی زبان و حتی برخی از مدارس به کار برده می شود روش Direct method و یا Natural method است که در بین عموم مردم به روش انگلیسی از طریق انگلیسی شناخته می‌شود و یکی از شعارهای کلیدی آن این است: به زبان انگلیسی فکر کن! (Think in English!)

در این روش مدرس زبان باید کلاس را از ابتدا تا انتها انگلیسی برگزار کند. یعنی از سلام و احوالپرسی گرفته تا تدریس کلمات جدید و مطالب گرامری، تعریف کردن خاطره و دادن دستورات کلاسی همه و همه باید صرفاً به انگلیسی انجام شود.

از آن طرف زبان آموز موظف است نه تنها مطالب گفته شده توسط استاد را از همان جلسه اول یاد بگیرد بلکه اگر سوال یا درخواستی داشت به انگلیسی یا حتی اشاره دست و صورت بیان کند اما اجازه ندارد که حتی یک کلمه از زبان مادری خود استفاده کند!!!

بد نیست بدانیم قدمت این روش که توسط بسیاری از موسسات زبانی داخل کشور به عنوان روش نوین و برتر تبلیغ و معرفی میشود به حدود سالهای ۱۹۰۰ میلادی بر می گردد؛یعنی بیش از یک قرن پیش !!!

و  همانطور که پیشتر اشاره شد برجسته‌ترین اصل آن این است که زبان آموزان باید زبان خارجی را از طریق همان زبان خارجی  بیاموزند و هیچگونه مجوزی برای استفاده از زبان مادری در آن وجود ندارد .

برای آشنایی بیشتر با این روش اینجا کلیک کنید.

استفاده از زبان مادری؛ بله یا نه!؟

در برابر این دیدگاه، نظریه پردازان و محققان به نامی چون Atkinson (1987), Levine (2003), Harbord (1992), Brown (2000) و  Scrivener (2005) به اهمیت استفاده از زبان مادری در آموزش زبان خارجی تاکید کرده و دلایل متقنی را ارائه می دهند که به طور مختصر می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• استفاده صرف از زبان خارجی در کلاس موجب افزایش استرس و ترس زبان آموز و در نتیجه ایجاد موانع جدی برای یادگیری زبان خارجی میشود.
• بدون استفاده از زبان مادری هیچگاه یادگیری کامل شکل نمیگیرد و در نتیجه زبان آموزان همیشه نقاط مبهمی در ذهن خواهند داشت و به مرور نقاط مبهم بیشتر شده و زبان آموزان نسبت به یادگیری زبان دلسرد می‌ شوند.
• استفاده صحیح از زبان مادری به عنوان وسیله آموزش زبان علاوه بر بالا بردن اعتماد به نفس در زبان آموزان می تواند.
• باعث صرفه جویی در زمان، جلوگیری از سردرگمی زبان آموزان و تسهیل در برقراری ارتباط بین زبان آموز و معلم شود.
• بهره‌ وری صحیح و هدفمند از شباهت‌ های زبان مادری و زبان خارجی مورد تدریس می تواند به عنوان یکی از قوی ترین تکنیک های آموزش زبانی مورد استفاده قرار گیرد.

چرا آموزشگاه زبان خورشیدسان؟

با بررسی دیدگاه های فوق و درنظر گرفتن نقش بسزای دو عامل اصلی کتاب و روش تدریس در آموزش زبان، آموزشگاه آموزشگاه زبان خورشیدسان با بررسی نقاط ضعف و قوت کتاب های آموزش زبان انگلیسی موجود در بازار و همچنین با پشتوانه تجربیات سال ها تدریس سنینِ مختلف، کتاب های آموزش زبان در حوزه خردسال و کودک تحت عنوان EFP1-5 و نواجوان با نام The Sun1-5 را به همراه مجموعه داستان های دوزبانه ترمه و تپل (Termeh &Topol short stories ) تولید و روانه بازار کرده است.

به علاوه، گروه آموزشگاه زبان خورشیدسان ، روش آموزشی خود را بر مبنای استفاده از زبان مادری (فارسی) به صورت هدفمند،
کنترل شده و به عنوان یک وسیله ی قدرتمند آموزش زبان ابداع کرده و علاوه بر ایجاد حس امنیت در زبان آموزان،
محیط کلاسی را به محیطی شاد، بدون استرس و پویا تبدیل کرده و زبان را به شیوه ای کاملا کاربردی و در مدت زمان کوتاه آموزش می دهد.

لازم به ذکر است در این روش آموزشی از نقاط مثبت دیگر روش ها از جمله Direct method نیز بهره برده شده و به مرور زمان نقش استفاده از زبان انگلیسی در کلاس پررنگ ‌تر شده و جایگزین زبان مادری می شود. پس به شما تبریک میگوییم و اطمینان میدهیم که بهترین انتخاب ، انتخاب آموزشگاه آموزشگاه زبان خورشیدسان است.

منابع

Atkinson, D. (1987). The Mother Tongue in the Classroom: a Neglected Resource? ELT Journal, 41(4) 241-247.

Brown, H. D. (2000). Principles of Language Learning and Teaching (4th ed.) NY: Addison Wesley Longman.

Harbord, J. (1992). The Use of the Mother Tongue in the Classroom. ELT Journal, 46(4), 350-355.

باتشکر

استاد فاطمه بهرامی  مدیریت سایت آموزشگاه زبان خورشیدسان